De afgelopen weken stond voor mij in het teken van de wetenschap. Wetenschap, Strategie en Verandering om precies te zijn. Op vrijdag 31 maart is Prof. Dr. Wouter ten Have van TEN HAVE Change Management geïnaugureerd tot hoogleraar Organisatieverandering aan de Vrije Universiteit Amsterdam, Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde. Ik mocht onderdeel zijn van zijn cortège. Hoe eervol. Zijn oratie kende de inspirerende titel “Waardevol organiseren en veranderen – Van hebben naar zijn”.
In zijn oratie legde hij de toehoorders uit dat het gezichtspunt van ‘organisaties hebben mensen’ verlegd zou moeten worden naar ‘mensen zijn van toegevoegde waarde voor organisaties’. Centraal staat de vraag, aldus Ten Have, ‘hoe mensen van toegevoegde waarde kunnen zijn voor klanten, cliënten en patiënten, moet centraal staan bij de inrichting van organisaties.’ Een vraag die niet beantwoord mag worden op basis van valse overtuigingen, mythes en onjuiste aannames maar beantwoord moet worden op basis van een gezonde mix van praktijkgerichte en wetenschappelijke kennis en inzichten.
Zijn stellingname onderschrijf ik van harte. Ook bij Thaesis nemen wij bij strategievormingsprocessen ‘de mens’ als vertrekpunt. In onze aanpak gaan wij ervan uit dat de mensen uit de organisatie zelf hun strategie moeten vormen en dat zij centraal staan bij de richting en inrichting van de organisatie. Dus niet ‘betrokken zijn’ maar ‘verantwoordelijkheid nemen voor’.
Een week later op donderdag 6 april promoveerde Adina Alena met haar proefschrift “Enterprise Strategic Alignment Method”. Deze Enterprise Strategic Alignment Method is door haar ontwikkeld om organisaties te ondersteunen bij het opstellen van strategieën. Zij gebruikt hiervoor informatie vanuit vier strategische disciplines, te weten, strategic management, capability-based planning, enterprise architecture en portfolio management. Op basis van drie case studies (verzekeringsmaatschappij, universiteit en investeerdersfonds) laat ze zien dat haar methode, goed ondersteund met technologie een toegevoegde waarde heeft bij het maken van strategieën.
Als commissielid mocht ik Alena’s proefschrift beoordelen en bovenal vragen stellen tijdens haar promotie. Een van mijn vragen richtte zich op het Thaesis motto ‘Culture eats strategy for breakfast’ van Drucker. Mijn vraag luidde ‘in welke mate dit principe onrecht wordt aangedaan als men computertools inzet om het strategieproces te versnellen?’
Zij gaf goed van repliek: een strategievormingsproces is een complex samenspel van actoren. De communicatie en interactie staat centraal. Zolang tooling (zoals serious gaming) wordt gebruikt om het proces goed te ondersteunen en niet over te nemen kan het van grote toegevoegde waarde zijn. Ik ben het daar volledig mee eens, al merk ik in onze sessies dat een vel wit papier vaak net zo veel –zo niet meer- communicatie en interactie teweegbrengt als een geavanceerde computertool.
Prof. Dr. Wouter ten Have en Dr. Adina Alena tonen met hun werk uitstekend aan hoeveel toegevoegde waarde goed wetenschappelijk onderzoek heeft voor de praktijkgerichte wereld van het adviesvak. Het geeft ons betere inzichten en nieuwe handvatten om de weerbarstige en complexe organisatievragen steeds beter te kunnen adresseren.